خونریزی رحمی می‌تواند در هر سنی برای خانم‌ها اتفاق بیفتد، از نوزاد دختر چند روزه گرفته تا خانمی که در سن یائسگی قرار دارد، اما علت آن در هر رده سنی متفاوت است.
خانم هایی را که دچار خونریزی رحمی می شوند به چهار گروه دسته بندی می کنند:
1- دخترها از بدو تولد تا قبل از سن بلوغ.
2- دخترهایی که در سنین بلوغ قرار دارند.
3- خانم هایی که در سنین بارداری قرار دارند.
4- خانم‌هایی که در سنین یائسگی قرار دارند.
خانم هایی که در سنین بارداری قرار دارند، بیشتر از بقیه به دلیل خونریزی رحمی به پزشک مراجعه می کنند.
در این مطلب علل شایع خونریزی غیرطبیعی رحم را می گوییم.
1- اختلالات هورمونی
استروژن و پروژسترون دو هورمون مهم و تأثیرگذاری هستند که تعادل بین آن‌ها سبب تنظیم عادت ماهانه می‌شود و به تبع آن چرخه تخمک گذاری و سپس بارداری انجام می‌گردد.
حال اگر کوچک ترین اختلالی در تعادل این دو هورمون ایجاد شود، چرخه قاعدگی فرد نامنظم می شود و با خونریزی های نامنظم و غیر طبیعی مواجه می شود.
2- قرص‌های ضد بارداری
مصرف قرص‌های ضد بارداری یکی از عوامل شایع خونریزی غیر طبیعی رحم می باشد. مصرف این قرص‌ها تعادل هورمونی را در بدن تغییر می‌دهد و بر چرخه تخمک گذاری تأثیر می گذارد.
بنابراین عادت ماهیانه فرد تحت تأثیر قرار گرفته و خونریزی غیر طبیعی در او ایجاد می‌شود.
مصرف قرص‌های ضدبارداری و اورژانسی باید تحت نظر پزشک متخصص زنان باشد تا او با در نظر گرفتن شرایط بدنی شما، بهترین روش را به شما معرفی کند
لکه بینی در بین عادت ماهانه نیز از دیگر عوارض مصرف قرص‌های ضد بارداری می باشد.
مصرف قرص‌های ضد بارداری اورژانسی نیز از دیگر علل خونریزی غیر طبیعی رحم می باشد. قرص‌های ضد بارداری اورژانسی، باید سریعا تأثیر خود را بر عدم تخمک گذاری فرد بگذارند. بنابراین در مدت زمان کوتاهی، تعادل هورمونی بدن را تحت تأثیر قرار می دهند.
مصرف این نوع قرص‌ها با فاصله طولانی مشکلات کمتری ایجاد می کند. اما گاهی دیده شده که فردی در طی چند ماه، چند بار از این روش جهت جلوگیری از بارداری استفاده می کند که بسیار خطرناک است.
به همین دلیل توصیه می‌شود که مصرف قرص‌های ضدبارداری و اورژانسی باید تحت نظر پزشک متخصص زنان باشد تا او با در نظر گرفتن شرایط بدنی شما، بهترین روش را به شما معرفی کند.
3- بیماری‌های رحم
در بعضی موارد رحم به علت نقص عملکردی، باعث خونریزی می شود. مثل پولیپ (که به دلیل افزایش ضخامت مخاط داخل رحم ایجاد می‌شود)، فیبروم (تومور خوش‌خیم عضله رحم)، بزرگی رحم (که در اثر زایمان‌های متعدد ایجاد می شود) و یا بروز سرطان رحم که بیشتر در خانم‌های بالای 50 سال و بعد از یائسگی بروز می کند.
4- حاملگی و سقط جنین
بعضی از بانوان ممکن است از خونریزی رحمی در بین عادت‌های ماهانه خود شکایت کنند.
همه روش‌های جلوگیری از بارداری درصدی خطا دارند و می توانند باعث بارداری شوند. حال اگر بارداری به سقط بیانجامد (سقط جنین در هفته‌های اول بارداری بسیار شایع است) می‌تواند منجر به خونریزی های غیر طبیعی شود.
حتی حاملگی خارج رحمی را می‌توان با خونریزی غیر طبیعی رحم تشخیص داد. حاملگی‌های خارج رحمی بسیار خطرناک می باشند. به جایگزینی سلول تخم در جایی غیر از رحم مانند لوله رحمی، حاملگی خارج رحمی گفته می شود.
5- نزدیک شدن به سن یائسگی
در طی یائسگی، مقدار هورمون استروژن در بدن فرد تا حد زیادی کاهش پیدا می کند. با کم شدن سطح استروژن، چرخه قاعدگی رو به خاموشی می‌گذارد و دیواره رحم شروع به نازک شدن می کند.
نازک شدن دیواره داخلی رحم سبب شکننده شدن و تضعیف رگ‌های خونی این قسمت می‌شود و همین امر سبب خونریزی های گاه و بی گاه از ناحیه واژن می گردد.
علایم خونریزی غیرعادی رحمی
– خونریزی و یا لکه بینی در بین عادت ماهیانه
– بروز خونریزی با فاصله زمانی کمتر از 21 روز و یا بیشتر از 35 روز
– خونریزی شدید مانند دفع لخته‌های خونی بزرگ که فرد مجبور می‌شود هنگام شب که فعالیت او کم است، چند مرتبه نوار بهداشتی خود را عوض کند.
– رشد بیش از حد موهای بدن
– گر گرفتگی
– خشکی واژن
– حساس شدن به لمس
– نوسانات خلقی
– ضعف و خستگی و تشنگی به علت از دست دادن مقادیر زیادی خون
روش‌های تشخیص خونریزی غیرعادی رحمی
– سونوگرافی: اولین و بهترین روش تشخیص خونریزی های غیر طبیعی رحم، سونوگرافی معمولی است.
– شمارش گلبول‌های خونی (CBC)
– تست‌های هورمونی که هورمون هایFSH وLH و هورمون مردانه، هورمون پرولاکتین و هورمون پروژسترون را بررسی می کند.
– تست بارداری
– تست بررسی عملکرد تیروئید
– انجام تست پاپ اسمیر برای بررسی عفونت دهانه رحم
– بیوپسی یا نمونه برداری از بافت رحم تا هرگونه عفونت، سرطان و توده بررسی شود.
– هیستروسکوپی (آندوسکوپی رحم)
– سونوگرافی از طریق واژن تا هر گونه مشکلی در رحم و یا لگن فرد بررسی شود.
– ام آر آی نیز در تشخیص ضایعات خونریزی های غیر طبیعی رحم کمک کننده است